Decydując się na zakup grzejnika należy brać pod uwagę nie tylko jego estetykę, ale również rodzaj instalacji centralnego ogrzewania, z jaką grzejnik będzie współpracował, materiał, z jakiego wykonano poszczególne elementy instalacji, przeznaczenie pomieszczenia oraz możliwości montażu.
Powszechnie dotychczas stosowane grzejniki żeliwne członowe nie nadają się do nowoczesnych rozwiązań instalacji centralnego ogrzewania ze względu na dużą pojemność wodną i zanieczyszczenia wewnętrzne (pozostałość procesu technologicznego odlewu żeliwa). Systemy centralnego ogrzewania wyposażone w elementy automatyki, zawory termostatyczne wymagają grzejników o małej bezwładności cieplnej.
■ Właściwości
Grzejniki stalowe płytowe charakteryzują się małą pojemnością wodną, a więc szybko reagują na zmiany zachodzące w układzie centralnego ogrzewania oraz dobrze współpracują z zaworami termostatycznymi. Im mniejsza ilość wody w instalacji (tzw. zład), tym mniejsza bezwładność systemu.
Dzięki temu, że grzejniki są czyste wewnętrznie, woda krążąca w instalacji nie powoduje uszkodzeń automatyki, pomp dławnicowych i armatury. Zaletą ich jest znacznie mniejszy ciężar w porównaniu z grzejnikami żeliwnymi członowymi, co ułatwia montaż. Grzejniki płytowe można zawiesić na ścianie lub ustawić na stojakach przytwierdzonych do podłogi. Nie bez znaczenia jest również estetyczne wykonanie. Powierzchnia płyt ma trwałą, najczęściej podwójną powłokę lakierniczą, którą łatwo utrzymać w czystości. Większość firm oferuje grzejniki w kolorze białym (RAL 9010). Grzejniki w innych kolorach dostępne są na zamówienie. Należy zwrócić uwagę, że nawet ten sam kolor katalogowy może mieć inny odcień, w zależności od barwy lakieru podkładowego. Rozwiązaniem podwyższającym estetykę jest – stosowane coraz częściej – tzw. podłączenie odpodłogowe. Nowoczesne technologie pozwalają na prowadzenie przewodów rozprowadzających w warstwie podkładu podłogowego. Przewody wykonane są wówczas z tworzywa sztucznego lub miedzi. Podłączenie odpodłogowe można stosować w systemie ogrzewania dwururowego oraz – przy zastosowaniu zaworu mieszającego – również w instalacjach jednorurowych. Jeśli grzejnik ma podłączenie z boku, przewody pionowe doprowadzające wodę do grzejnika są widoczne.
Grzejniki płytowe VK czy VKO (nazwa w zależności od firmy) podłączenie to mają ukryte w swoim wnętrzu. Służy do tego specjalnie wbudowany element, który często zawiera również korpus zaworu termostatycznego (zwykle firmy Heimaier) z możliwością wstępnej regulacji. Pozwala to na wyrównanie oporów hydraulicznych, dzięki czemu do grzejników dostarczana jest odpowiednia ilość wody. Niewielka głębokość zabudowy grzejników płytowych pozwala na bardziej swobodną aranżację wnętrz, nawet gdy powierzchnia do montażu jest ograniczona. W sprzedaży znajdują się grzejniki o różnych wymiarach i różnej mocy cieplnej (wysokość 300-900 mm, długość 400-3000 mm, moc cieplna 200-13000 W). Najczęściej produkowane typy grzejników:
♦ typ 10 – jednoplytowe,
♦ typ 11 – jednoplytowe z ożebrowaniem konwekcyjnym,
♦ typ 20 – dwuplytowe bez ożebrowania,
♦ typ 21 – dwuplytowe z pojedynczym ożebrowaniem konwekcyjnym,
♦ typ 22 – dwuplytowe z podwójnym ożebrowaniem,
♦ typ 33 – trzyplytowe z potrójnym ożebrowaniem.
Ożebrowanie konwekcyjne znajduje się z tylu grzejnika. Wykonywane jest zazwyczaj ze stali, ale spotyka się również – z aluminium. Zastosowanie ożebrowania powoduje zintensyfikowanie wymiany ciepła między grzejnikiem i otoczeniem. Ponadto w grzejniku jednopłytowym z ożebrowaniem konwekcyjnym mniejsze są straty ciepła wypromieniowanego przez grzejnik na ścianę zewnętrzną, na której jest zawieszony, gdyż ciepło oddawane jest głównie przez konwekcję. Z tego względu najczęściej stosowane są grzejniki z ożebrowaniem konwekcyjnym. Wyjątek stanowią obiekty służby zdrowia, w których ze względu na wymagania higieniczne dopuszcza się do stosowania tylko grzejniki gładkie płytowe mające atest higieniczny PZH.
Dystrybutorzy (importerzy) oraz producenci reklamują grzejniki płytowe jako wyroby energooszczędne w eksploatacji. Energoszczędność grzejnika jest pojęciem nieścisłym. Urządzenie to bowiem jest elementem całego systemu centralnego ogrzewania i dopiero wyposażenie systemu grzewczego w automatykę pozwala uzyskać oszczędności.
Zużycie energii związane jest z izolacją termiczną domu. Ilość ciepła, jaką trzeba dostarczyć, jest równa stratom ciepła przez ściany zewnętrzne, dach, okna i wentylację. Nawet najnowocześniejszy system centralnego ogrzewania nie pozwoli na znaczne zmniejszenie zużycia energii, jeśli dom jest źle izolowany i ma nieszczelne okna. Odrębne zagadnienie stanowi efektywność wykorzystania ciepła oddanego przez grzejnik. Związana jest ona ze stopniem rozwarstwienia temperatury powietrza w zależności od wysokości. Przyjmuje się, że ogrzewanie podłogowe jest idealnym grzejnikiem, dla którego rozkład temperatury jest optymalny. W rozwiązaniu tym ciepło oddawane jest przez promieniowanie. Najwyższa temperatura występuje przy podłodze, najniższa – pod sufitem.
Grzejniki płytowe oddają ciepło przez promieniowanie i konwekcję w mniej więcej równym stopniu. Udział promieniowania w oddawaniu ciepła dla grzejników płytowych jest duży w porównaniu z innymi grzejnikami, np. członowymi czy konwektorami. Ilość wykorzystanego ciepła dostarczonego przez grzejniki płytowe jest wysoka, co wynika z równomiernego rozkładu temperatury w pomieszczeniu. Należy zwrócić uwagę, że wraz ze wzrostem udziału konwekcji w procesie oddawania ciepła przez grzejnik, krzywa rozkładu temperatury w pomieszczeniu przechyla się na prawo (rozkład temperatury w zależności od wysokości pomieszczenia dla różnych systemów ogrzewania zamieściliśmy w artykule „Jak osiągnąć komfort cieplny”. Występuje wówczas niekorzystne przegrzanie powietrza pod sufitem, zaś warstwy powietrza nad podłogą mają temperaturę najniższą.
Trwałość grzejników stalowych płytowych zależy przede wszystkim od poprawnej eksploatacji instalacji. Dystrybutorzy zapewniają kupujących o możliwości użytkowania tych urządzeń nawet do 40 lat. Ale żywotność grzejników może być znacznie krótsza, jeśli nie będą przestrzegane określone wymagania eksploatacyjne.
■ Wymagania eksploatacyjne
Instalacja centralnego ogrzewania, w której zainstalowano grzejniki stalowe płytowe musi spełniać określone wymagania.
♦ Powinna stanowić system zamknięty i być zabezpieczona przeponowym naczyniem wzbiorczym.
♦ Źródłem ciepła może być węzeł wymiennikowy lub kocioł mocy cieplnej do 0,5 MW. Nie można stosować grzejników stalowych płytowych w instalacjach podłączonych do sieci cieplnej przez hydroelewator lub węzeł zmieszania pompowego.
♦ Maksymalna temperatura wody nie powinna przekraczać 95°C. Dystrybutorzy grzejników często wabią klientów podając temperatury robocze przekraczające 100°C, a tymczasem nie ma to większego znaczenia. Trzeba bowiem pamiętać, że tak wysoka temperatura wody w instalacji wiąże się z wysokim ciśnieniem. Ponadto tzw. temperatura dotykowa grzejnika, czyli temperatura powierzchni zewnętrznej nie powinna przekraczać 90°C. Wyższa temperatura powierzchni grzejnika powoduje przypiekanie i rozkład cząsteczek kurzu, które osadzają się na grzejniku. Zjawisko to ma niekorzystny wpływ na samopoczucie ludzi.
♦ Ciśnienie robocze powinno być ustabilizowane i zaleca się, aby nie przekraczało 0,4 MPa, a ciśnienie próbne – 0,6 MPa. Podczas próby szczelności nie można przekraczać ciśnienia próbnego podawanego przez producenta grzejnika. Przekroczenie ciśnienia powoduje zmiany kształtu grzejnika i utratę gwarancji.
♦ Instalacja c.o. powinna być szczelna, ubytki wody w ciągu roku nie mogą przekraczać 5%.
♦ Woda w instalacji powinna spełniać wymagania polskiej normy PN-93/C-04607. Norma ta określa wskaźniki jakości wody (twardość ogólną, odczyn pH, zawartość tlenu i jonów agresywnych) w zależności od rodzaju materiałów użytych w instalacji.
♦ Poza wypadkami awaryjnymi niedopuszczalne jest opróżnianie instalacji z wody.
♦ Grzejniki stalowe płytowe można montować w instalacjach z tworzyw sztucznych, stali oraz miedzi. Ze względu na różny potencjał elektrochemiczny różnych metali, nie powinno się dopuszczać do ich bezpośredniego kontaktu. W instalacjach miedzianych korzystne jest stosowanie armatury (zaworów, rozdzielaczy) z miedzi, mosiądzu lub stali nierdzewnej oraz stosowanie przekładek dielektrycznych, np. teflonowych w miejscu łączenia miedzi z innym materiałem.
Oferta grzejników płytowych stalowych na naszym rynku jest bogata. Dla porównania podaliśmy w tabeli parametry dotyczące grzejnika typ 11 – jednopłytowe- go z ożebrowaniem konwekcyjnym, z zasilaniem z boku, wydajności około 1000 W i wysokości 600 mm. W tabeli podano cenę grzejnika wraz z odpowietrznikiem, wieszakami, stalowym korkiem zaślepiającym oraz osłoną górną i bocznymi. Ceny pochodzą ze stycznia 1996 r. i zawierają podatek VAT, uzyskaliśmy je bezpośrednio u importerów bądź producentów. Koszt zakupu grzejników płytowych do przeciętnego domu jednorodzinnego wynosi od 1500 do 3000 zł.
Kupując grzejnik warto zwrócić uwagę na to, czy ma on decyzję o dopuszczeniu do obrotu i stosowania w budownictwie wydaną przez COBRTI Instal. Zgodnie
z ustawą „Prawo budowlane” od i stycznia 1995 r. obowiązują certyfikaty zgodności z aprobatą techniczną, wyżej wymienione decyzje są ważne do momentu ich wygaśnięcia.
Leave a Reply